Eurogroup ώρα μηδέν! Οι “Βόρειοι” και οι “Νότιοι” της ΕΕ!

Το σημερινό Eurogroup καλείται να οριστικοποιήσει τις προτάσεις του προς τους ηγέτες των κρατών-μελών για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών που προκύπτουν εξαιτίας της πανδημίας, την ώρα που η Ευρώπη έχει χωριστεί σε “Βόρειους και Νότιους”.

Στις 11 ανέρχονται πλέον οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. που τάσσονται υπέρ της έκδοσης κοινού χρέους, μετά την πρόσθεση της Κύπρου και της Μάλτας. Μίας πρότασης η οποία σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, δεν είναι «νεκρή».

H Αθήνα, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, ελπίζει σε μια συμβιβαστική λύση. Συμπλήρωσε μάλιστα ότι η ιδέα του ευρωομολόγου δεν είναι «νεκρή» καθώς υπάρχει «μία συζήτηση για αμοιβαιοποίηση του χρέους μέσα από ένα εργαλείο, από ένα ταμείο αλληλεγγύης».

Ιταλία και Γαλλία τάσσονται υπέρ της έκδοσης ευρωπαϊκών τίτλων χρέους με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι να δηλώνει μόλις χθες ότι:

πρέπει να οικοδομήσουμε συναίνεση, πρέπει να περιλαμβάνει ένα κοινό εργαλείο το οποίο πρέπει να δημιουργηθεί στις επόμενες εβδομάδες και μήνες, όχι να πάρει χρόνια. Η αμοιβαιοποίηση των υποχρεώσεων αφορά το μέλλον και συγκεκριμένα την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι τα χρέη του παρελθόντος.

Αλλά και ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δεν κάνει πίσω στην πρόταση για έκδοση κορωνο-ομολόγου:

ΕSM όχι. Ευρωομόλογα απόλυτα ναι. Είναι η λύση, η σοβαρή, η αποτελεσματική , η επαρκής αντιμετώπιση στην έκτακτη ανάγκη που βιώνουμε.

Ωστόσο οι διαφωνίες και οι ενστάσεις χωρών όπως της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας και της Αυστρίας, ειδικά στο θέμα της έκδοσης ευρωομολόγου ή κορωνο-ομολόγου παραμένουν και εστιάζουν στα υπάρχοντα «εργαλεία» δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Ως συμβιβαστική λύση, η Γαλλία έχει προτείνει τη δημιουργία ενός Ταμείου με διάρκεια από 5 έως 10 έτη, με κεφάλαια που θα αντληθούν μέσω κοινής έκδοσης χρέους, για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων επανεκκίνησης της οικονομίας.

Η Ολλανδία προτείνει τη σύσταση ενός Ταμείου για τη παροχή δωρεών αντί δανείων για την ανοικοδόμηση της οικονομίας. Και βέβαια έχουμε και τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.  2021-2027, ο οποίος αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία δράσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

– Η παροχή μεγαλύτερης βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μέσω της δημιουργίας ενός πανευρωπαϊκού ταμείου εγγυήσεων με στόχο την παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις. Το ποσό αυτό μπορεί να φτάσει τα 200 δισ. ευρώ.

– Το πρόγραμμα της Κομισιόν για την στήριξη της απασχόλησης (SURE). Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο αποσκοπεί στην διατήρηση των θέσεων εργασίας. Το ποσό που θα έχει στη διάθεση του ανέρχεται σε 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα αντλήσει η Κομισιόν από τις αγορές με εγγυήσεις των κρατών-μελών ύψους 25 δισ. ευρώ.

Στη συνέχεια θα παρέχει στις χώρες-μέλη 10ετή δάνεια, με ευνοϊκούς όρους και με δυνατότητα επέκτασης της περιόδου αποπληρωμής. Στην περίπτωση μάλιστα που τα κράτη δεν μπορούν να αποπληρώσουν, τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μετακυλύει τα σχετικά ομόλογα.

Η κατανομή των ποσών μεταξύ των κρατών-μελών θα εξαρτηθεί από το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί και τα ποσά που θα έχουν ζητήσει οι χώρες.

– Η παροχή ρευστότητας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) μέσω μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Στο προηγούμενο Eurogroup είχε συμφωνηθεί ότι όλες οι χώρες-μέλη θα μπορούσαν να αντλήσουν ποσά που αναλογούν στο 2% του ΑΕΠ του κάθε κράτους, ένα ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 240 δισ. ευρώ σε σύνολο 410 δισ. ευρώ που διαθέτει συνολικά ο ESM.

Σε αυτό το σημείο μένει να διευκρινιστούν οι όροι υπό τους οποίους θα παρέχεται η συγκεκριμένη χρηματοδότηση και την πλειοψηφία των κρατών να συμφωνούν ότι οι όροι θα πρέπει να είναι ελαστικοί, και να μην παραπέμπουν στην λιτότητα του παρελθόντος.

Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, μετά το τέλος τηλεδιάσκεψης που είχε χθες το βράδυ με τους προέδρους της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του Eurogroup:

Υπάρχει μεγάλο περιθώριο αλληλεγγύης εντός των υφιστάμενων εργαλείων και  θεσμικών οργάνων. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε πλήρως αυτά τα εργαλεία και να παραμείνουμε ανοιχτοί για να κάνουμε περισσότερα.

Καλούμε όλα τα μέλη του Eurogroup να εξετάσουν όλα τα πιθανά μέσα με επινοητικό και εποικοδομητικό τρόπο.