Οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η τοπική αυτοδιοίκηση στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και οι προτάσεις για την οργάνωση αποτελεσματικών δομών της πολιτικής προστασίας συζητήθηκαν στο διαδικτυακό συνέδριο που συνδιοργάνωσαν η Ελληνογερμανική Συνέλευση και η ΚΕΔΕ.
Στόχος του συνεδρίου ήταν να αναδειχθούν σε μια ιδιαίτερη συγκυρία τα ζητήματα που συνδέονται με την Κλιματική Αλλαγή και οι επιπτώσεις που αυτή έχει, που οδηγούν στην ανάγκη αναδιάρθρωσης και αναδιοργάνωσης των δομών και των μηχανισμών πολιτικής προστασίας, σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους και την πρόληψη και προστασία των τοπικών κοινωνιών από φυσικές καταστροφές.
Εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, κυβερνητικοί αξιωματούχοι αλλά και αξιόλογοι παράγοντες του τομέα της πολιτικής προστασίας σε Ελλάδα και Γερμανία είχαν την ευκαιρία να διεξάγουν μία πολύ εποικοδομητική συζήτηση στο υβριδικό διαδικτυακό φόρουμ, «Κλιματική αλλαγή και Πολιτική Προστασία – Προκλήσεις και Προτάσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση».
Στον χαιρετισμό του ο Κοινοβουλευτικός υφυπουργός Εντεταλμένος της Καγκελαρίου για την ΕΓΣ, Norbert Barthle επεσήμανε τη συχνότητα των φαινομένων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή και αναφέρθηκε στις ποικίλες δράσεις της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και της πολιτικής προστασίας τα τελευταία χρόνια, η οποία επιθυμεί να συνδράμει «για την οργάνωση πρακτικών που θα μας κάνουν όλους να νιώθουμε πιο ασφαλείς».
Πέτσας: Έμφαση στη χάραξη «πράσινων» πολιτικών
Από μεριάς του ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας τόνισε τη σημασία που δίνει η ελληνική κυβέρνηση στη χάραξη «πράσινων» πολιτικών στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της απολιγνιτοποίησης και της μείωσης της χρήσης των πλαστικών μιας χρήσης αλλά και στην αναδιοργάνωση του τομέα της πολιτικής προστασίας. Ειδικότερα ο τομέας της πολιτικής προστασίας λόγω έντασης των φαινομένων και των συνεπειών τους στην καθημερινότητα των πολιτών αποτελεί προτεραιότητα.
Ο κος Πέτσας αναφέρθηκε και στην ανάγκη θεσμοθέτησης πρακτικών για ταχύτερη αποζημίωση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές.
Ο Κοινοβουλευτικός Υφυπουργός Εσωτερικών, Δόμησης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Stephan Mayer, αναφέρθηκε στο χαιρετισμό του στην ανάγκη αλληλεγγύης των δύο χωρών στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και στις προτεραιότητες της πρόληψης και του εθελοντισμού για την αντιμετώπιση κρίσεων και καταστροφών.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου αναφέρθηκε στην ανάγκη ολοκλήρωσης των νομοθετικών αλλαγών για την πολιτική προστασία αλλά και της ανάληψης πρωτοβουλιών για την πρόληψη φυσικών καταστροφών τονίζοντας ότι τα θετικά βήματα που έχουν γίνει τελευταία πρέπει να συνεχιστούν.
Η ανάγκη για επιπλέον ενίσχυση της πολιτικής προστασίας με χρηματοδοτικούς πόρους και για αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου τονίστηκε από τον Περιφερειάρχη Αττικής και Α΄ Αντιπρόεδρο της ΕΝΠΕ Γιώργο Πατούλη.
Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Πρόεδρος Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Δράμας Χριστόδουλος Μαμσάκος που εστίασε στην ανάγκη συνεργασιών και καινοτόμων δομών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Κλιματική αλλαγή και τοπική αυτοδιοίκηση
Στην πρώτη ενότητα του συνεδρίου συζητήθηκε το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής σε σχέση με τον κρίσιμο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η τοπική αυτοδιοίκηση.
Στην εισήγηση του ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του ΕΚΠΑ αναφέρθηκε στην δραματική αύξηση των φυσικών καταστροφών σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και σε εθνικό επίπεδο, αναλύοντας τις πρόσφατες περιπτώσεις σεισμών και πλημμυρών στην Ελλάδα, την ανάγκη προσαρμογής στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις.
Στη συζήτηση που ακολούθησε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ, Βλάσσης Σιώμος τόνισε την ανάγκη της συμπλήρωσης του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, όπου παρουσιάζεται σύγχυση ή επικάλυψη αρμοδιοτήτων ή και της διεύρυνσης του ρόλου των δήμων στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή της δημόσιας πολιτικής στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας.
Την ανάληψη ενός σχεδίου δράσης με βάση τα περιφερειακά σχέδια που θα πρέπει να εξειδικεύονται περαιτέρω σε τοπικό επίπεδο και να καταλήγουν σε ιεραρχημένα έργα και δράσεις που θα ενισχύουν, θα συμπληρώνουν και θα θωρακίζουν τις τοπικές υποδομές από κάθε κατηγορία κινδύνου τόνισε από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Απορριμμάτων της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Αγρινίου, Γιώργος Παπαναστασίου.
Από γερμανικής πλευράς ο εκπρόσωπος της Ένωσης Περιφερειών Γερμανίας, Dr Klaus Ritgen, παρουσίασε το παράδειγμα της Γερμανίας όπου τα κρατίδια έχουν μεταφέρει την αρμοδιότητα αντιμετώπισης μιας καταστροφής στις επαρχίες και στους δήμους, δηλαδή στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης, με σαφείς κανόνες και συγκεκριμένα μέτρα.
Εν συνεχεία, ο Werner Hackbarth, Διευθυντής Τμήματος Πολιτικής Προστασίας και Καταστροφών της Περιφέρειας Δυτικής Πομερανίας (Vorpommern-Greifswald) αναφερόμενος στην περιφέρεια του, ανέλυσε την ύπαρξη ενός κεντρικού οργάνου διαχείρισης κρίσεων που αναλαμβάνει τον συντονισμό των μονάδων, τονίζοντας ότι η πολιτική προστασία στηρίζεται στον ρόλο των εθελοντών που λαμβάνουν την κατάλληλη εκπαίδευση και τη σχετική ασφάλιση.
Η εκπαίδευση των αιρετών στα θέματα πολιτικής προστασίας
Στην ανάγκη της εκπαίδευσης των αιρετών στα θέματα πολιτικής προστασίας αναφέρθηκε και ο Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας- Γεν. Γραμματέας Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Ιωάννης Γιώργος επισημαίνοντας τον κομβικό ρόλο της αυτοδιοίκησης για την πρόληψη, τον μετριασμό των επιπτώσεων και της ετοιμότητας αλλά και της αποκατάστασης ζημιών και καταστροφών.
Παρεμβάσεις πραγματοποίησαν ο Δήμαρχος Κιλελέρ, Αθανάσιος Νασιακόπουλος, ο αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης Νίκος Γκότσης, ο Δήμαρχος Διονύσου Γιάννης Καλαφατέλης, ο δημοτικός σύμβουλος Δήμου Μονεμβασιάς Κώστας Μαυρομιχάλης, ο αντιδήμαρχος Κηφισιάς Δημήτρης Λιανός.
Στη δεύτερη ενότητα του φόρουμ συζητήθηκε το ζήτημα των μηχανισμών της πολιτικής προστασίας σε Ελλάδα και Γερμανία.
Τον σκοπό της ολικής αναμόρφωσης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της χώρας ανέλυσε ο Σπύρος Γεωργίου, διευθυντής Διεθνών Σχέσεων και υπεύθυνος του RescEU, της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναφερόμενος και στην ενίσχυση των δήμων με μηχανήματα έργου μέσα από το πρόγραμμα ΑΣΠΙΔΑ ως το τέλος του 2023.
Η συμβολή των εθελοντών!
Από γερμανικής πλευράς ο Albrecht Broemme, Επίτιμος Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας της Γερμανίας (THW) αναφέρθηκε στη κεφαλαιώδη συμβολή των εθελοντών στους μηχανισμούς της πολιτικής προστασίας στη Γερμανία και τους τρόπους αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων που χρειάζεται πολλά προληπτικά μέτρα με μεγάλο κόστος αλλά και αποδοτική διασυνοριακή συνεργασία.
Από ελληνικής πλευράς ο Πρόεδρος της Περιφερειακής Ενότητας Δήμων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και Δήμαρχος Ορεστιάδας Βασίλης Μαυρίδης περιέγραψε τα σοβαρά προβλήματα των πλημμυρικών φαινομένων στην περιοχή του όπου ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και ο ελλειμματικός διακρατικός συντονισμός δράσεων επιβάλουν την δρομολόγηση άμεσων λύσεων.
Η επιχειρησιακή οργάνωση, οι πόροι, ο εξοπλισμός και το ανθρώπινο δυναμικό είναι τα απαραίτητα στοιχεία για αποτελεσματική πολιτική προστασία σύμφωνα με το Δημοσθένη Κουπτσίδη, Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ και δημοτικό σύμβουλο Γρεβενών.
Ο Δήμαρχος Αργιθέας, Ανδρέας Στεργίου με τη σειρά του σημείωσε ότι στις σύγχρονες συνθήκες απαιτούνται γενναίες πολιτικές και μηχανισμοί πολιτικής προστασίας με έμφαση στην αποτελεσματικότητα και στη συνετή διαχείριση των όποιων επιπτώσεων προκύπτουν ανά περίπτωση.
Από εθελοντικής σκοπιάς η Τζωρτζίνα Λεγάκη από την Ομάδα Εθελοντών Ραφήνας-Πικερμίου ΕΘΟΡΠ εστίασε στον τρόπο εκπαίδευσης και οργάνωσης της ομάδας και την ένταξή της μέσα στο σύστημα πολιτικής προστασίας του δήμου.
Παρέμβαση πραγματοποίησε και ο Δήμαρχος Χερσονήσου Ιωάννης Σέγκος αναφερόμενος στην ιδιαιτερότητα των προβλημάτων της περιοχής του και στην ανάγκη καλύτερης χωροταξίας των δημοσίων έργων που θα λαμβάνουν υπόψιν τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής.
Εν συνεχεία από γερμανικής πλευράς ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας του Reutlingen, Wolfram Auch, αναφέρθηκε στην ανάγκη λήψης των κατάλληλων μέτρων προστασίας από πλευράς δήμων που λειτουργούν βοηθητικά στην πυροσβεστική στην αντιμετώπιση πλημμυρών και χαλαζοπτώσεων τονίζοντας και αυτός την ανάγκη περαιτέρω χρηματοδότησης.
Χαρακτηριστική αναφορά του ότι η συντριπτική πλειονότητα των πυροσβεστών στην επαρχία του είναι εθελοντές.
Ο David Zenz από την ομάδα Εθελοντών SAFERS αναφέρθηκε στην συνεργασία του φορέα με ελληνικές εθελοντικές οργανώσεις και στην συνδρομή τους σε καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων στο Μάτι, με στόχο την ανάπτυξη κοινών στρατηγικών και έργων μέσω ανταλλαγής εμπειριών και τεχνογνωσίας που θα είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές.
Η Ελληνογερμανική Συνέλευση και ΚΕΔΕ θα συνεχίσουν συνεργάζονται στενά διευρύνοντας τις συνέργειες μεταξύ των φορέων της αυτοδιοίκησης Ελλάδας – Γερμανίας στη μεταφορά τεχνογνωσίας, στην αλληλοβοήθεια, στην εκπαίδευση στελεχών της αυτοδιοίκησης και εθελοντικών ομάδων, στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και στην κοινή συμμετοχή των φορέων σε διακρατικά και ευρωπαϊκά προγράμματα για την κλιματική αλλαγή και την πολιτική προστασία.
Η ανάδειξη και αξιοποίηση καλών πρακτικών θα μπορέσουν να προσφέρουν ένα υψηλό δείκτη βιωσιμότητας και ασφάλειας στις πόλεις και στην περιφέρεια σε Ελλάδα και Γερμανία ώστε να μπορούν να είναι ανθεκτικές απέναντι στις συχνές πλέον φυσικές καταστροφές.
