Σε ομιλία της στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάλεσε τους Ευρωπαίους να «παραμερίσουν τις παλιές προκαταλήψεις» και να στηρίξουν το σχέδιό της για ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το σχέδιο υπό τον τίτλο «Next Generation EU», περιλαμβάνει 500 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. σε δάνεια για τη διασφάλιση της συνοχής της Ε.Ε. και την προώθηση των στρατηγικών της προτεραιοτήτων.
Οι επιπλέον πόροι θα αντληθούν από την Επιτροπή με την έκδοση ομολόγων διάρκειας έως 30 ετών, η αποπληρωμή του κεφαλαίου των οποίων θα ξεκινήσει το 2028, και θα διανεμηθούν στα κράτη-μέλη, τις περιφέρειες και τους τομείς της οικονομίας που έχουν πληγεί βαρύτερα από την κρίση.
Οι επιχορηγήσεις θα δοθούν σε βάθος τετραετίας μέσω προγραμμάτων του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για το 2021-27). Τα δάνεια θα δοθούν για τη χρηματοδότηση δημόσιων επενδύσεων, με ορίζοντα αποπληρωμής τα 20 έτη.
Οι αντιδράσεις των δορυφόρων της Γερμανίας!
Το σχέδιό της Κομισιόν προκαλεί την αντίδραση ορισμένων κρατών μελών, όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία, που θα προτιμούσαν αυτήν η οικονομική στήριξη να γίνει αποκλειστικά μέσω δανείων και όχι επιχορηγήσεων, ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προτείνει έναν σχεδιασμό των δύο.
Η Γερμανία εξήγησε στους ευρωβουλευτές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να δανεισθεί 750 δισεκατομμύρια ευρώ απο τις αγορές εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα 550 δισεκατομμύρια από τα οποία θα χορηγηθούν ως επιχορηγήσεις και τα 250 υπό μορφήν δανείων προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για συγκεκριμένο σχέδιο, αλλά για πρόταση, η οποία απαιτεί την έγκριση των χωρών μελών της ΕΕ.
Συγκρατημένη αισιοδοξία στην Αθήνα
Με συγκρατημένη αισιοδοξία υποδέχονται στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το κατά γενική ομολογία φιλοδοξο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Σε ερώτηση δημοσιογράφων για τα ποσά που αναλογούν σε κάθε χώρα (και στην Ελλάδα έχουν διαρρεύσει διάφορα) – αξιωματούχοι υπογράμμιζαν ότι «είναι νωρίς να μιλάμε για τελικά νούμερα) προσθέτοντας ότι το σχέδιο διάσωσης «δεν πρέπει να γίνει υποχείριο πολιτικών φιλοδοξιών της κάθε χώρας μέλους» και ότι πρέπει να υπάρχουν «έλεγχοι» για αυτό.
Το Next Generation EU των 750 δισ. θα πλαισιώσει έναν κοινοτικό προϋπολογισμό αξίας 1,1 τρισ. ευρώ σε βάθος επταετίας, με το συνολικό πακέτο να φτάνει το 1,85 τρισ. ευρώ.
Όπως σημείωσε (μέσω Twitter) ο αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Delors στο Βερολίνο, Λούκας Γκούτενμπεργκ:
Η σημασία του σχήματος είναι ιστορική. Είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. προχωράει σε δαπάνες χρηματοδοτούμενες από ελλείμματα.
Αυτό που μένει τώρα να διαφανεί είναι να ανακοινωθεί η τελική πρόταση, να δημοσιοποιηθούν τα τελικά νούμερα και να αποτυπωθούν οι πρώτες αντιδράσεις από τις κυβερνήσεις
Ποιος παίρνει τι;;
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα θα λάβει 22,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 9,4 δισ. ευρώ σε δάνεια – που συνολικά ισοδυναμούν με το 1/6 του ΑΕΠ της χώρας το 2019. Ενα ποσό μεγάλο από τις αρχικές προσδοκίες, που υπήρχαν, που αποτελεί μεγάλη ευκαιρία αλλά και πρόκληση συνολικά για το πολιτικό σύστημα της χώρας να τα αξιοποιήσει ορθολογικά και για την ανόρθωση της οικονομίας.
Βάσει της κλείδας κατανομής των 750 δισ., η μόνη χώρα που θα λάβει καθαρή βοήθεια που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ της είναι η Βουλγαρία.
Αντιστοίχως η Ιταλία θα λάβει 81,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 90,9 δισ. ευρώ σε δάνεια, ενώ η Ισπανία 77,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 63,1 δισ. σε δάνεια.
Μόνο τρεις ακόμα χώρες (Γαλλία, Πολωνία και Γερμανία) θα λάβουν περισσότερα σε επιχορηγήσεις σε απόλυτους αριθμούς από την Ελλάδα – και ειδικά στην περίπτωση της Γερμανίας, το ποσό που θα λάβει (28,8 δισ.) είναι θεαματικά μικρότερο από την εικαζόμενη συνεισφορά της στο πακέτο.