Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου. Καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με την υιοθέτηση του Προγράμματος Δράσης για τα ΑμεΑ το Δεκέμβριο του 1992.
Είχε προηγηθεί η απόφαση του 1976 για το έτος των ΑΜΕΑ που ήταν το 1981.
Πάνω από 168 χώρες έχουν πλέον υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ), που τέθηκε σε ισχύ πριν μια δεκαετία.
Μια νέα ανάλυση του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος ‘Αντζελες (UCLA) διερευνά, κατά πόσο έχει εφαρμοσθεί η Σύμβαση μέσα στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν.
Περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία, το 80% των οποίων ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Το ένα πέμπτο εξ αυτών, δηλαδή 110-190 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινότητα τους. Επιπλέον, το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού επηρεάζεται άμεσα από την αναπηρία, όπως οι άνθρωποι που τους φροντίζουν και τα μέλη της οικογένειας.
Τα άτομα με αναπηρίες έχουν γενικά χειρότερη υγεία, χαμηλότερη εκπαίδευση, λιγότερες οικονομικές ευκαιρίες και υψηλότερα ποσοστά φτώχειας σε σχέση με τα άτομα χωρίς αναπηρία.
Οι άνθρωποι αυτοί παραμένουν σε μεγάλο βαθμό στο περιθώριο, είναι συχνά άνεργοι και έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Πολλοί άνθρωποι με αναπηρία έχουν περιορισμένη ή και μηδαμινή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την αποκατάσταση.
Στην εκπαίδευση, την καλλιέργεια δεξιοτήτων και σε ευκαιρίες απασχόλησης.
Επιπλέον, σε μεγάλο βαθμό αποκλείονται από αστικές και πολιτικές διαδικασίες. Η φωνή τους καταπιέζεται συντριπτικά σε κοινωνικά θέματα ή θέματα που τους επηρεάζουν άμεσα.
Επίσης, και το μέσο οικογενειακό εισόδημα των νοικοκυριών που έχουν ένα μέλος με αναπηρία είναι χαμηλότερο από των άλλων νοικοκυριών.
Το ύψος των παρεχόμενων προνοιακών επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων είναι τόσο μικρό που δεν μπορεί να καλύψει ούτε καν τις ανάγκες που απορρέουν από αυτή καθ’ εαυτή αναπηρία, ενώ υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της αναπηρίας και του βαθμού φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Τι κάνει ο ΠΟΥ για τη βελτίωση της ιατρικής περίθαλψης και αποκατάστασης;
- Αναπτύσσει εργαλεία κανονιστικά, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυντήριων γραμμών και ενός παγκόσμιου σχεδίου δράσης, για την ενίσχυση της ιατρικής περίθαλψης και των υπηρεσιών αποκατάστασης
- Μεριμνά για την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
- Υποστηρίζει τις χώρες ώστε να ενσωματώσουν ιατρική περίθαλψη και υπηρεσίες αποκατάστασης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
- Υποστηρίζει την ανάπτυξη δομών κοινοτικής αποκατάστασης.
- Μεριμνά για την ενίσχυση των εξειδικευμένων κέντρων αποκατάστασης και της σχέσης τους με τις δομές κοινοτικής αποκατάστασης.
- Προωθεί στρατηγικές για να εξασφαλιστεί ότι τα άτομα με αναπηρίες είναι καλά ενημερωμένα και ότι οι επαγγελματίες υγείας υποστηρίζουν και προστατεύουν τα δικαιώματα τους και την αξιοπρέπεια τους.
Ποτέ δεν είναι αργά για τον συνάνθρωπό μας!
Το κατά πόσο οι προτάσεις του ΠΟΥ συμβαδίζουν και βρίσκουν ανταπόκριση στα κράτη που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα ΑΜΕΑ, παραμένει ένα μεγάλο ερωτηματικό.
Ας μην περιμένουμε όμως τα μεγάλα πράγματα μόνο από τους άλλους. Ας αναλογισθούμε και τη δική μας ατομική ευθύνη και ας κάνουμε από μόνοι μας μια μικρή αρχή.
Το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Και ας μην το προκαλέσαμε εμείς. Και ας μη μας αγγίζει, τουλάχιστον ακόμη……
