Μια νέα μελέτη δείχνει ότι τα άτομα που έχουν υψηλά επίπεδα της «ορμόνης του στρες» τείνουν να έχουν μικρότερο εγκέφαλο – αλλά αυτό το στοιχείο γεννά ορισμένα επακόλουθα που προφανώς δεν είναι θετικά για την ανθρώπινη υγεία.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε εχθές στο περιοδικό Neurology, αναφέρει ότι τα άτομα με ανώτερα από τα μέσα επίπεδα κορτιζόλης (γνωστη ως ορμόνη του στρες) μικραίνει τον όγκο του εγκεφάλου και ταυτόχρονα οδηγεί τον άνθρωπο σε κακές αναμνήσεις.
Ο Sudha Seshadri, καθηγητής νευρολογίας στο Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Σαν Αντόνιο και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε: «Αυτή τη στιγμή μπορούμε μόνο να πούμε με βεβαιότητα ότι το άγχος είναι αυτό που δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα, και κατά συνέπεια κάνει ζημιά στον εγκέφαλο, όπως και σε άλλα ζωτικά όργανα του ανθρώπου».
Η κορτιζόλη είναι μια ορμόνη που το σώμα αντλεί από την αντίδραση σε έναν αριθμό διαφορετικών παραγόντων άγχους – όπως κρίση πανικού, ψυχολογικό στρες ή χρόνια φλεγμονή.
Δεν είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες έχουν συνδέσει το υπερβολικό στρες με τις αλλαγές στον εγκέφαλο.
Για παράδειγμα άλλες μελέτες που διεξήχθησαν κατά το παρελθόν έχουν συνδέσει τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα κορτιζόλης με τις περιοχές του εγκεφάλου, όπως τα μέρη που εμπλέκονται στη μνήμη. Το άγχος και η συρρίκνωση του εγκεφάλου μπορεί να σηματοδοτήσουν την έναρξη νευρολογικών προβλημάτων και άλλες σοβαρές ασθένειες που θεωρούνται επικίνδυνες.
Ωστόσο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το άγχος σκοτώνει τα εγκεφαλικά κύτταρα, αλλά θα μπορούσε να σημαίνει ότι αυτά τα πολύτιμα κύτταρα χάνουν τα συστήματα υποστήριξής τους, Είναι ένα σημάδι που δείχνει ότι τα πράγματα δεν είναι καλά ότι τα πράγματα δεν είναι καλά».
Στη παρούσα μελέτη, μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Seshadri και τον Justin Echouffo-Tcheugui , βοηθό καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, εξέτασαν ολόκληρο τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε περισσότερους από 2.000 προφανώς υγιείς ανθρώπους.
Πως έγινε η μελέτη
Οι ερευνητές πήραν δείγματα αίματος από τους συμμετέχοντες στην έρευνα για να μετρήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης τους, επίσης έλεγξαν τη μνήμη, τη συλλογιστική και την προσοχή τους. Επιπλέον, οι ερευνητές απεικόνισαν τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων στην οθόνη του υπολογιστή για να αναζητήσουν διαφορές στον όγκο του εγκεφάλου καθώς και τη λευκή ύλη που μονώνει τη βιολογική καλωδίωση του εγκεφάλου.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις διαφορετικές ομάδες αναφορικά με τα επίπεδα κορτιζόλης, τα χαμηλά, τα μεσαία και τα υψηλά. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι με τα υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης έτειναν να έχουν φτωχότερες αναμνήσεις, κακή προσοχή και μικρότερο όγκο εγκεφάλου – ιδιαίτερα στις γυναίκες.
Η ομάδα με τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης παρουσίασε επίσης σημάδια τραυματισμό στην λευκή ουσία που παρέχει τη μόνωση στον εγκέφαλο, την και μάλιστα οι ερευνητές εικάζουν ότι θα μπορούσε να συμβάλει στην υποβάθμιση της μνήμης και της προσοχής, εν ολίγοις αν αποδυναμωθεί η μόνωση, τα σήματα δεν θα ταξιδεύουν κατά μήκος της καλωδίωσης με τον ίδιο τρόπο που θα έστελνε ένας υγιής εγκέφαλος.
Παρόλα αυτά, οι επιστήμονες επισήμαναν το γεγονός πως δεν πρέπει να συνδέουμε την αύξηση του άγχους απαραίτητα με την κορτιζόλη. Είναι αλήθεια, πως οι αγχωτικές καταστάσεις μπορούν να αναγκάσουν τους αδένες σας να ξεκινήσουν να εκκρίνουν κορτιζόλη. Αλλά το σώμα χρησιμοποιεί την κορτιζόλη για να μετριάσει τις φλεγμονές. Έτσι, μία χρόνια φλεγμονή μπορεί επίσης να προκαλέσει αύξηση της κορτιζόλης.