Η στρατηγική γεωγραφική θέση της Κέρκυρας, στην είσοδο της Αδριατικής θάλασσας, προσδιόρισε από πολύ νωρίς τον ιδιαίτερο ρόλο που επρόκειτο να διαδραματίσει το νησί στην πλοκή της ιστορίας της Μεσογείου.
Η Κέρκυρα, στο δρόμο των καραβιών και των μετακινήσεων, υπήρξε διαχρονικά αντικείμενο συνεχών διεκδικήσεων από όλους τους κατά καιρούς κυρίαρχους, πρωταγωνιστώντας σε όλα τα μεγάλα γεγονότα της πολιτικής ιστορίας της Ευρώπης.
Κατά μοναδικό τρόπο η πόλη των Κορινθίων εποίκων του 8ου αιώνα, έγινε μακεδονική, ρωμαϊκή, βυζαντινή, ανδηγαυική, βενετική, γαλλική, βρετανική και ελληνική, αφήνοντας και διατηρώντας, πάνω στη γη ή λίγα μέτρα κάτω από αυτήν, όλα της τα ίχνη.
Τα πρώτα σημάδια ζωής στην Κέρκυρα χρονολογούνται στην παλαιολιθική εποχή και συγκεκριμένα στη Μέση Παλαιολιθική (50.000-40.000π.χ), όπως μαρτυρούν ανευρεθέντα ίχνη σε σπήλαια του νησιού. Τα πρώτα ίχνη εγκατάστασης και κατασκευής μικρών οικοδομημάτων ανέρχονται στο τέλος της Νεολιθικής και στην αρχή της εποχής του χαλκού.
Η πρώτη γνωστή εγκατάσταση στο νησί χρονολογείται από τον 8ο π.Χ. αιώνα.
Άποικοι από την Εύβοια αρχικά (τους οποίους πολλοί ταυτίζουν με τους Φαίακες της Οδύσσειας του Ομήρου) και στην συνέχεια δεύτερο κύμα αποίκων από την Κόρινθο, εγκαταστάθηκαν σε παραθαλάσσια περιοχή, ήδη κατοικημένη από τους προϊστορικούς χρόνους, όπως ένας μεγάλος αριθμός ευρημάτων μαρτυρά.
Η αρχαία παραθαλάσσια πόλη, που σύντομα αναδείχτηκε σε σημαντική ναυτική και εμπορική δύναμη, αναπτύχθηκε ανάμεσα σε δύο φυσικά λιμάνια, ήταν περιτειχισμένη με ισχυρά τείχη και αμυντικούς πύργους, είχε εντυπωσιακό πολεοδομικό ιστό κατά το ισοδομικό σύστημα, είχε κεντρική Αγορά με πλακόστρωτο, στοές για την παραμονή πολιτών και για εμπορικές συναλλαγές, σημαντικά δημόσια κτήρια, εργαστήρια κεραμικής και σιδηρουργίας, νεώρια με νεώσοικους, επιβλητικούς ναούς, ιερά άλση και τεμένη.
Σημαντική μαρτυρία του υψηλού πολιτιστικού επιπέδου της αρχαίας πόλης, αποτελεί ο μεγάλος δωρικός ναός της Αρτέμιδος (διαστάσεων 47,50 Χ 22 μ.) κατασκευασμένος από πωρόλιθο στις αρχές του 6ου αιώνα (590-80 π.Χ), του οποίου το ανάγλυφο δυτικό αέτωμα καταλογίζεται ως ένα από τα μοναδικά έργα τέχνης της υστερο-αρχαϊκής περιόδου.
Στην ίδια θέση διατηρήθηκε η πόλη κατά τους κλασσικούς, ελληνιστικούς, ρωμαϊκούς και παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο η περιοχή της αρχαίας πόλης μετατράπηκε σε μια τεράστια ρωμαϊκή συνοικία, με πολυτελείς λουτρικές εγκαταστάσεις. Η χερσόνησος του Κανονιού, που είναι σήμερα προάστιο της σημερινής πόλης, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα σύγχρονης πόλης πάνω από αρχαία. Οι σωστικές ανασκαφές φανέρωσαν ότι μια ολόκληρη πόλη κοιμόταν κάτω από τη γη.
Η Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας συγκαταλέγεται απο το 2007 στα 17 Ελληνικά Πολιτιστικά Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
